Een andere blik op ziekenhuizen /of Ziekenhuizen door een andere bril? / met ‘Les Veilleuses / Night Lights’

Naar aanleiding van de Internationale Dag van de Verpleging (12 mei 2022) lanceert het Academisch Ziekenhuis Brussel (Hôpital Universitaire de Bruxelles – H.U.B.), dat het Erasmusziekenhuis, het Jules Bordet Instituut en het Universitair KinderZiekenhuis Koningin Fabiola UKZKF verenigt, de tweede editie van het artistieke project ‘Les Veilleuses / Night Lights’. Het project heeft ook dit jaar als doelstelling de activiteiten van het verplegend en verzorgend personeel in de kijker te plaatsen. Zij waken over de zieken, en op die manier waken ze ook over elk van ons. Op eender welk moment zijn ze een steun en toeverlaat.

Centraal in de zorgverlening, het dichtst bij de zieke, staan de vele zorgverleners. Het gaat om verpleegkundigen maar ook om logistieke medewerkers, kinesitherapeuten, brancardiers, ergotherapeuten en nog meer beroepen zonder eigen bijzondere jaarlijkse dag.

‘Les Veilleuses / Night Lights’ beleeft dit jaar zijn tweede editie. Dit artistieke project heeft als doel te wijzen op het menselijke karakter van de zorg: de dagelijkse inzet van de zorgverleners, de kracht die zij uitstralen, hun aandacht, dag na dag, voor al wie hulp nodig heeft. ​

Hun werk bestaat uit massa's kleine en grote individuele activiteiten, vluchtig maar belangrijk: een aanraking, een luisterend oor, geruststellende aanwezigheid, een specifieke technische handeling, het toedienen van medicatie of uitleg over nieuwe medicatie, complexe en vitale behandelingen. Het gebaar kan op zichzelf onbeduidend lijken, maar in de context en als geheel vormt dit de essentie van de zorg in de edelste betekenis van het woord, en maakt het van elke zieke een uniek persoon.

Het originele aan ‘Les Veilleuses / Night Lights’ is dat het zich bewust onthoudt van een strikt factuele benadering, maar de zorg opwaardeert tot kunst. De kunst om met universele handelingen iets te betekenen, hetgeen soms wat in de schaduw verdwijnt in deze almaar sneller veranderende wereld of wegens lokale of meer globale economische, politieke of technische belemmeringen.

In de editie van 2021 werd ‘Les Veilleuses / Night Lights’ schitterend geïllustreerd met foto’s van het MAPS-collectief (nightlights.mapsimages.com).

Dit jaar hebben vijf Brusselse kunstenaars vanuit een zeer verschillende insteek en vanuit hun eigen universum en eigen artistieke stijlen de wereld van de zorg benaderd en onderzocht. Een graffitispuiter, een tekenares, een collageartieste, een muurschilder en een illustratice leveren hun kijk op het menselijke karakter van de zorgverlening.

”Elke artiest(e) heeft op zijn/haar manier details in de dagelijkse activiteit van zorgpersoneel geobserveerd en geïnterpreteerd in de vorm van zeer ontroerende artistieke realisaties. Je ‘voelt’ de bijzondere aandacht, de gezichtshoek waarmee die aandacht naar een eenvoudige geste wordt gestuurd; eenvoudig maar o zo belangrijk voor een zieke. 'Les Veilleuses / Night Lights' is voor ons een manier om hulde te brengen aan al het verplegend en verzorgend personeel, de essentiële schakels in de zorgketen”, preciseert Virginie De Wilde, voorzitter van het gezamenlijke medisch comité van het H.U.B. en coördinator van het initiatief.

“Het werk van deze vijf artiesten werd door uitgeverij Bleu Dans Vert en dankzij de steun van biofarmabedrijf Takeda geassembleerd in een fanzine van 4 pagina’s (410x570 mm dicht; 820x570 mm geopend). Het wordt verspreid over de zowat 6000 H.U.B.-personeelsleden, zodat zij de kunstwerken niet alleen tegen de H.U.B.-muren maar ook in eigen handen kunnen bewonderen. Takeda wil op deze manier een steentje bijdragen tot de erkenning en waardering van alle verplegend en verzorgend personeel in België en in de hele wereld.“

***

Voor de journalisten

Hier een preview van het fanzine, downloadbaar door op deze link te klikken.

Het document kan worden gedownload via de volgende link: www.lesveilleuses.org.

Wat de artiesten zélf vinden van het project en van hun motivaties :

IOTA

”Wat mij is opgevallen in het werk van het ziekenhuispersoneel is hun toewijding aan de andere. Dat geldt in het bijzonder voor de verpleegkundigen. De illustratie verwijst dan ook naar de pijler die ze zijn voor patiënten.” Je ziet een slapende persoon die door twee koesterende handen als het ware in een cocon ligt. De paradox van hun roeping, namelijk de patiënt de broodnodige gemoedsrust en sereniteit schenken, terwijl alles rondom hem voortdurend op volle toeren draait.

CHLOÉ CAYLA

Mijn levenstraject en mijn eigenlijke beroepen oriënteren me naar het menselijke. Ik ben vroedvrouw, seksuologe én artieste. Mijn interesse gaat naar maatschappelijke thema’s die actueel zijn voor de vrouw en haar lichaam, het koppel en zijn genoegens, en in het algemeen het menselijke wezen in al zijn glorie.

”Het Veilleuses-project bevalt me omdat ik door mijn bijdrage te leveren aan het benadrukken van het menselijke aspect van de zorg via kunst, een zekere coherentie kan blijven vinden met mijn andere beroepen.” 

CÉLESTE GANGOLPHE EN ELISE INDOVINO

De wereld van de zorg en ziekenhuizen interpreteren, is een gewaagde onderneming maar biedt tegelijk o zo’n rijkdom! De zin om het allemaal in je hart op te nemen laat zich sterk voelen.

De onderdompeling in deze microkosmos en de begeleiding van zijn actoren doen ons de menselijkheid zien en erover nadenken. ”Elk element van dit 'rizoom' staat in dienst van de zorg, in dienst van de andere. Brancardiers vormen geen uitzondering op die regel. Zij hebben ons laten kennismaken met hun werk, hun routes, hun verrassende avonturen en indringende verhalen die nog lang blijven nazinderen.”

Op artistiek vlak wilden wij onze twee werelden, namelijk fotografie en illustratie, met elkaar verbinden. We hebben getracht in dialoog te gaan door het benadrukken van de cyanotypie en haar Pruisisch blauw spectrum dat tegemoet komt aan de illustratie. Foto’s en tekeningen ontmoeten elkaar, vullen elkaar aan, vermengen zich en inspireren elkaar.

13 PULSIONS

”Mijn aanpak bestond in eerste instantie uit observeren en luisteren naar het universum waarin ik me mocht onderdompelen.” Dit universum onder de naam ‘interventionele neuroradiologie’, wordt gekenmerkt door medische handelingen met extreem nauwkeurige precisie, steunend op spitstechnologie waarin steeds plaats blijft voor menselijkheid. In dit universum zijn een massa professionals dag na dag in de weer om mensenlevens te redden.

Al die mensen zijn cruciaal, dragen hun steentje bij tot het totale bouwwerk, en werken als één geheel. Met mijn werk heb ik getracht deze complexe en unieke diversiteit visueel te vertalen. Bij de uitvoering van mijn creaties heb ik me dan ook laten leiden door wat ik heb mogen zien en ervaren. Ik heb gekozen voor een mix van manueel en technologisch werk, voor gebruik van traditionele tekentechnieken (potlood en pastel op papier) in combinatie met computerondersteunde picturale benaderingen (scanner en grafisch tablet). Ook de keuze van de kleuren was belangrijk: hier tracht ik een vorm van positivisme over te brengen, evenals de rust die ik heb ervaren in mijn contacten met de verschillende actoren van de dienst. ”Tot slot wil ik via compositie en lay-out het menselijke wezen centraal plaatsen, om te hameren op de doorslaggevendheid van deze dimensie binnen deze zorgeenheid.” 

Over Bleu Dans Vert

Bleu Dans Vert is een Brussels uitgeversbedrijf dat boeken ‘zonder kop noch staart’ aanbiedt.

Het huis is van start gegaan met zijn eerste collectie ‘Forme’, met de eerste twee volumes: ‘Entre chien et loup’ en ‘Les Intercesseurs’. Het zijn denkpistes die de sporen van onze hersenschimmen volgen. De recentste uitgave is het disk-boek Deselegância Discreta, een zoete mix van diverse genres.

Het huis Bleu Dans Vert heeft voor het fanzine ‘Les Veilleuses / Night Lights’ met genoegen kunnen werken met zijn twee favoriete resources: de menselijke verhoudingen en de artistieke visie. Dit fanzine is tegelijk ook een uitzonderlijke gelegenheid om deze onmisbare mensen, deze essentiële beroepen in het zonnetje te plaatsen en ze hun meer dan verdiende erkenning te bieden.

Over H.U.B.

Het Academische Ziekenhuis Brussel (H.U.B.) verenigt het Erasmusziekenhuis, het Jules Bordet Instituut en het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola (UKZKF). Dit grote universitaire ziekenhuisnetwerk, opgericht in 2021 op initiatief van de Stad Brussel en de Université Libre de Bruxelles (ULB), staat garant zowel voor het aanbieden van kwalitatief hoogstaande zorg voor iedereen als het bieden van een excellent onderwijs en onderzoek. Het H.U.B. telt 1.420 hospitalisatiebedden en meer dan 6.000 personeelsleden, waaronder 841 VTE artsen en 3.975 VTE niet-medische beroepen. Het H.U.B. streeft ernaar om aan al zijn teams een voldoening gevende en aantrekkelijke werkomgeving te bieden met opleidings- en doorgroeimogelijkheden, waarbij de duurzaamheid en dus de financiële haalbaarheid van het geheel worden gewaarborgd.

Over Takeda

Takeda Pharmaceutical Company Limited is een wereldwijde, op waarden gebaseerde, door R&D gedreven biofarmaceutische leider met hoofdkantoor in Japan, toegewijd aan het ontdekken en leveren van levens-veranderende behandelingen, geleid door onze toewijding aan patiënten, onze mensen en de planeet. Takeda richt zijn R&D op vier therapeutische gebieden: Oncologie, Zeldzame Genetische Aandoeningen en Hematologie, Neurowetenschappen en Gastro-enterologie (GI), met gerichte R&D-investeringen in Plasma-afgeleide Therapieën (PDT) en Vaccins. We focussen ons op de ontwikkeling van baanbrekende innovatieve geneesmiddelen die kunnen helpen om een verschil te maken in het leven van de mensen door de grenzen van nieuwe behandelingsopties te verleggen en gebruik te maken van onze versterkte collaboratieve R&D-motor en -capaciteiten om een solide, modaliteitsdiverse pijplijn te creëren. Onze werknemers zetten zich in om de levenskwaliteit van patiënten te verhogen en zijn actief met onze partners in de gezondheidszorg in ongeveer 80 landen. - Voor meer informatie, ga naar https://www.takeda.be.

- - -

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:

H.U.B.

Dr. Virginie De Wilde, Voorzitster van het gezamenlijke medisch comité H.U.B.

Virginie.de.wilde@erasme.ulb.ac.be - 0473/93.75.02 - 02/555.36.60 ​
​

Communicatiedienst ULB

Ophélie Boffa, communicatieverantwoordelijke

Ophelie.Boffa@ulb.be - 0477/36.43.49 ​
​

Communicatiedienst H.U.B.

Fréderique Meeus, communicatiedirecteur

frederique.meeus@erasme.ulb.ac.be - 0499/540.516

Voor meer informatie over de artiesten

RENATO Baccarat artistiek coördinator 0497/204858

IOTA – 0475/457620

CHLOÉ CAYLA – 0488/24.52.22 ​

CÉLESTE GANGOLPHE ET ELISE INDOVINO +33 6 61 79 77 90

13 PULSIONS – 0472/737383